2000’li yıllar ile beraber ufak ufak başlayan ve son yıllarda altın dönemini yaşayan Deluxe albümler, 2020 yılında hiç olmadığı kadar sükse yaptı. Çoğu insan da ne anlama geldiğini tam olarak bilmiyor veya neden Deluxe albüm gibi bir strateji uygulandığının farkında değil.
Bu bulutları dağıtma amacıyla “Nedir?” serimizin yeni bölümünde Deluxe albümlere değinmek istedim.
Deluxe albüm yayınlamak yeni bir şey değil aslında. Ancak kullanım amacı kesinlikle değişti. Eskiden deluxe albümler bir projenin yıl dönümünü kutlamak veya X dinlenmeyi geçmesini kutlamak gibi amaçlarla yayınlanırdı. Günümüzde ise dinlenmeye yardımcı olması açısından yayınlanıyor genelde.
Bundaki en büyük etmen tabii ki Spotify, Apple Music vb. streaming platformlarının müzik dünyasında iyiden iyiye söz sahibi olması. Günümüzün streaming dünyasında; bir albüm yayınlanır, sanatçı ilgili listeye kapak olur, albümden öne çıkan 2-3 şarkı listede kendine yer bulur ve ertesi cuma yeni albümler geldiğinde albüm unutulmaya başlar.
Bilinçli dinleyiciler için bu durum böyle olmasa da, popülasyonun büyük çoğunluğu için müzik dinlemek bu şekilde işliyor günümüzde. Sanatçılar da albümün çıkışından 1 veya 2 hafta sonra Deluxe albüm yayınlayarak orijinal albümün dinlenmesini arttırıp oyunda kalma sürelerine ek yapıyor.
Deluxe albüm ile beraber orijinal albümün şarkıları da aynı dinlenmeleri ile yeniden yayınlanmış gibi oluyor çünkü. Kafalar karıştıysa hemen bir örnek verelim.
Lil Baby‘nin 2020 yılının en iyi albümlerinden olan görülen My Turn albümü mesela. Gördüğünüz gibi normalde My Turn, Solid şarkısıyla sona eriyor. My Turn (Deluxe) ‘da ise orijinal projede bulunmayan 7 şarkı görüyoruz.
Özellikle bu yılla beraber Amerika’da da büyük bir tartışma konusu oldu Deluxe albümler. Bazı dinleyiciler ve yorumcular müziğin ruhuna darbe vurmaya başladığı görüşünde. Çünkü bir albüm yayınlandığı an Deluxe albümün çıkmasını da isteyen ve ne zaman geleceğini soran büyük bir topluluk oluşmuş durumda. Bilinçli dinleyiciler ve yorumcular ise henüz bir albümün tam olarak dinlenmeden Deluxe albüm ile push’lanmasından oldukça rahatsız. Sadece 2020 yılında çıkan ve bahsetttiğim tartışmalara konu alan bazı Deluxe albümler ve çıkış tarihleri şu şekilde:
- Lil Baby – My Turn: 28 Şubat 2020 | Deluxe: 1 Mayıs 2020
- NAV – Good Intentions: 8 Mayıs 2020 | Deluxe: 11 Mayıs 2020
- Lil Uzi Vert – Eternal Atake: 6 Mart 2020 | Deluxe: 13 Mart 2020
- Pop Smoke – Shoot for the Stars, Aim for the Moon: 3 Temmuz 2020 | Deluxe: 20 Temmuz 2020
Türkiye’de Deluxe albüm kültürü
Türkiye’ye henüz yeni yeni gelen bir kavram. Ancak ileride Amerika’dakine benzer bir durumun yaşanabileceğini düşünüyorum ben. Spotify’ın Türkçe rap üzerindeki liste oyunları, Spotify Turkey Instagram hesabına rapçiler tarafından yazılan “Hoşgeldiniz!” mesajları Amerika’dakine benzer bir senaryo öngörmemizi kolaylaştırıyor bence.
Türkiye’de bahsettiğim konseptte yayınlanan deluxe rap albümlerine baktığımız zaman; şu anlık sadece Metth‘in METFLIX (Deluxe) albümü bulunuyor. Motive‘nin son albümü Makaveli‘nin de benzer şekilde Deluxe versiyonu 11 Aralık’ta yayında olacak. Mesela daha önce Şehinşah‘ın DEEV albümününde de Deluxe Edition yayınlanmıştı ama dediğim gibi bu içerikte bahsettiğim tarzda değildi o.